نگهداری و تعمیرات بخش پنجم

بخش پنجم
با درود خدمت مهندسین عزیز. بخش پنجم آموزش طراحی و استقرار سیستم نت در کارخانه های صنعتی را تقدیم می کنم. امیدوارم مفید واقع بشه. اگر چه میدونم بی خودی دارم جون سختی میکنم و کسی علاقه ای به خوندن این مطالب نداره و این از میزان تشکرها و نظرات معلومه اما خیالی نیست شاید یک روزی دوستان متوجه بشن که به این مطالب نیاز دارن و مراجعه کنن.
باید یک سیستم کدینگ اجرایی و مناسب برای شرکت طراحی شود.

جهت شناسایی آسان تجهیزات و قطعات لازم است که یک سیستم کدینگ اجرایی و آسان در شرکت وجود داشته باشد. کدینک یک سیستم کد گذاری است که از طریق یک روش اجرایی یکسان به همه قطعات مختلف یک کد منحصر به فرد و غیر تکراری تخصیص میدهد که موجب شناسایی بهتر و آسان تر قطعات و تجهیزات می گردد. این سیستم کدگذاری طوری باید طراحی شود که امکان تکراری بودن کد ها غیر ممکن بوده ، راحت در ذهن کارکنان باقی بماند و گویا باشد. در زیر یک سیستم کدینگ معرفی می شود.
این سیستم کدینگ ده رقمی است و از طریق ده کاراکتر از حروف و اعداد به قطعات کد منحصر به تخصیص می دهد
*** / * / ** / ** / ** 
** / دو رقم اول سمت چپ نشان دهنده گروه اصلی است، مثل برقی یا مکانیکی بودن قطعه را نشان می دهد
** / دو رقم بعدی نشان دهنده محل نصب قطعه است. مثل موتور خانه، خط تولید، ساختمان اداری و ...
** / دو رقم بعدی نشان دهنده دستگاه اصلی است که قطعه مربوط به آن است. 
*/ یک حرف بعدی نشان دهنده نوع قطعه است. یعنی اگر M باشد موتور است اگر P باشد پمپ است و ...
*** / سه رقم آخر از صفر تا 999 می باشد که کد اصلی آن است.
----------------
دو رقم اول گروه اصلی را نشان می دهد. شما می توانید گروه هایی مثل ( 10 = ساختمانی) ، ( 20= برقی) ، (30=مکانیکی)، (40=ابزار دقیقی)، ( 50=ماشین آلات جابجایی)، (60= تاسیساتی)، و ... هر آنچه را که در شرکتتان ممکن است وجود داشته باشد هر کدام را به یک کد دو رقمی نشان دهید تا وقتی کد را دیدید بلافاصله متوجه شوید که قطعه مورد نظر از چه نوعی می باشد.
دو رقم بعدی نشان دهنده محل نصب می باشد . مثل ( 11= سالن تولید) ، ( 21=ازمایشگاه) ، ( 31= انبار) ، ( 41= ساختمان اداری) ، ( 51= نگهبانی) ، ( 61 = موتورخانه و تاسیسات) ، ( 71= پست برق ) و ....
دو رقم بعدی نشان دهنده ماشین یا تجهیز اصلی است که تجهیز روی آن نصب است مثل ( 01 = تزریق پلاستیک) ، ( 02= بویلر شماره یک) ، ( 03= بویلر شماره دو) ، ( 04= ترانس اصلی برق) ، ( 05= کولر اتاق دبیر خانه) و ....
یک رقم بعدی یک حرف انگلیسی است که نشان دهنده نوع قطعه می باشد مثل ( M= موتور) ، ( P= پمپ ) ، ( F= فن ) ، ( V = انواع شیر) و ...
سه رقم انتهایی نیز یک عدد از 001 تا 999 می باشد که می تواند به قطعه تخصیص یابد یعنی شما می توانید از هر نوع قطعه را تا 999 عدد در کارخانه موجود داشته باشید. حال اگر فکر می کنید ممکن است از قطعه خاصی بیش از هزار عدد موجود باشد این کاراکتر را چهار حرفی کنید.
مثال فرض کنید یک پمپ مربوط به بویلر در موتورخانه شرکت وجود داشته باشد آنرا با این کد نشان می دهیم
(306102P001 ) . برای راحتی بیان بین افراد این پمپ به P001 معروف می شود و با گفتن پمپP001 همه می فهمند درباره پمپ اصلی بویلر موتور خانه ت سخن می گوییم.
این روش کد گذاری خیلی در بین شرکت ها معمول است اما شما به هر روش دیگری که برایتان مناسب است می توانید به تجهیزاتتان کد بدهید. فقط مراقب باشید کد تکراری ندهید و خیلی کد را پیچیده نکنید.
بخش ششم
درود بر شما. عزیزان دلم بخش ششم از آموزش نت پیشگیرانه رو تقدیم حضور میکنم. اینکه تا الان برای هیچ کس هیچ سوالی بوجود نیومده خیلی جالبه. یا من خیلی کارم درسته یا شما اصلا توجهی به موضوع ندارید وگر نه چنین انفعالی واقعاً عجیبو جالب توجه است. به هر حال موفق باشید.
باید تیم نت برای تک تک تجهیزات و تاسیسات شناسنامه تهیه نموده و به هر کدام کد اختصاصی و منحصر به فرد بدهد.
تک تک تجهیزات کارخانه را لیست کنید. سپس آنها را دسته بندی کنید و به آنها کد منحصر به فرد اختصاص دهید. سپس هر کدام از تجهیزات اصلی را به عنوان یک مجموعه در نظر گرفته و تجهیزات مربوط به آنرا زیر مجموعه در نظر بگیرید و این زیر مجموعه را حد اقل تا سه الی چهار سطح ادامه دهید. مثلا تجهیز اصلی برج خنک کن، زیر مجموعه قسمت گرداننده آب(سیرکولاسیون) ، زیر مجموعه دوم موتور سیستم سیرکولاسیون، زیر مجموعه سوم بلبرینگ موتور سیستم سیرکولاسیون برج خنک کن. به همین ترتیب تک تک تجهیزات را مستند کنید. شناسنامه آنها را طراحی کنید و اطلاعات فنی و نقشه و اطلاعات لازم مربوط به آن را در شناسنامه ثبت کنید. سپس قطعات مصرفی را که در فواصل زمانی منظم باید تعویض گردند را لیست کنید برای آن نقطه سفارش تعیین کنید و به انبار بدهید تا موجودی انبار از آن تعداد کمتر نشود و اگر رسید سریعاً درخواست خرید صادر شود. وقتی برای تک تک تجهیزات و ماشین آلات کارخانه چنین شناسنامه هایی تشکیل شد آنها را در بانک اطلاعات کامپیوتر وارد کنید. به دو شکل اطلاعات را لیست کنید، اولا به همین صورتی که عرض کردم دستگاه اصلی و زیر مجموعه های آن و سپس از تمام تجهیزات انواع مشابه را در یک لیست زیر هم بیاورید، یعنی کل الکتورموتورها، کل پمپ ها و ... سپس برنامه روغن کاری تجهیزاتی که نیاز به روانکاری دارند را استخراج نمایید نوع روانکار، مقدار مورد نیاز، پریود زمانی که باید روانکاری انجام شود را برای همه تجهیزات تهیه کنید و یک برنامه جامع روانکاری تهیه کنید. سپس بر مبنای استاندارد و الزامات کارخانه برنامه نظافت صنعتی را نیز تهیه کنید. نظافت صنعتی اول مربوط می شود به تمیز کاری و جمع آوری اضافات و ابزارها بعد از انجام کارهای تعمیراتی، برنامه نظافت صنعتی دوم مربوط است به ساماندهی ضایعات تولیدی، ضایعات تعمیرخانه و سایر ضایعات به شکلی که بطور منظم از محوطه جمع آوری گردیده و ساماندهی گردند، وقتی چنین فعالیت هایی در کارخانه انجام شد دید خوبی داریم که در کارخانه چه دستگاه هایی داریم، چه لوازم مصرفی مورد نیاز است، در چه فواصل زمانی باید آنها را تعویض کرد، چه تعداد از هر کدام باید در انبار موجود باشد، در چه زمانی چه مقدار روغن از چه نوعی برای هر دستگاه لازم است و اینکه این روانکار در انبار موجود باشد، این اطلاعات ما را به اساس و پایه PM می رساند و می توان برای آن برنامه ریزی نمود.
لوازم مصرفی و روانکاری تک تک ماشین آلات و دستگاه ها باید لیست گردیده، موجودی آن در انبار کنترل گردیده، نقطه سفارش آن تعیین و در صورت نیاز درخواست خرید آنها صادر گردد.
توضیح کامل در ردیف بالا داده شد. باید قطعات مصرفی ماشین مثل انواع تسمه، بلبرینگ، رولیک، روغن، گریس، و هر آنچه که مصرفی است و بعد از یک مدتی باید تعویض گردد را تهیه کنید. بعد از یک مدتی که با قطعات مصرفی کار کردید می توانید تجهیزات مختلف را با هم تیپ نمایید تا قطعات مصرفی آنها مشابه هم شوند تا مقدار کمتری سرمایه در انبار متوقف گردد. تیپ نمودن قطعات مصرفی نیازمند دقت بسیار بالا و تجربه زیادی می باشد. 
مسئولین انبار باید حسب تجربه بدانند که واحد بازرگانی برای خرید هر تجهیزی چه مقدار زمان نیاز دارد لذا آنرا در نظر می گیرند و در زمان مناسب درخواست خرید قطعات مصرفی را صادر می کنند. تا هیچ وقت دستگاهی بخاطر نبود قطعات مصرفی متوقف نماند. این موضوع شامل انواع روانکارها و لوازم یدکی نیز می گردد. به هر حال مسئولین نت باید دید خوبی نسبت به ماشین ها پیدا کنند و قطعات و لوازم مصرفی و یدکی آنرا بخوبی شناسایی نمایند تا هیچ گاه دستگاه ها بخاطر نبودن قطعه در انبار متوقف نماند. این یکی از نقاط ضعف بزرگ سیستم های نت ضعیف است. هر چقدر چنین توقفهایی در کارخانه کمتر باشد به معنای قوت و تبحر تیم PM می باشد. در چک لیست های بازرسی نیز به دقت این قطعات مصرفی را مورد بازبینی قرار دهید تا مثلا خراب شدن یک بلبرینگ باعث نشود شافت یک دستگاه آسیب ببیند. بعضی وقت ها با یک تعویض ساده ولو زود هنگام می توان جلوی یک خرابی پر هزینه را گرفت. شما باید بتوانید به مدیریت ارشد بقبولانید که تعویض به موقع و سر ساعت قطعات مصرفی سرمایه گذاری برای نگهداری بهتر از ماشین است نه هزینه ای اضافی. چرا که در نظر یک مدیر تعویض یک تسمه که ظاهرا سالم است کاری است بی خود اما یک کارشناس نت می داند که این تسمه عمر مفید و ساعت کار خود را پر کرده است و هر لحظه ممکن است پاره شود و پاره شدن آن آسیب های جدی به سایر تجهیزات وارد خواهد کرد و یا باعث ضایعات شدن مواد تولیدی می گردد پس با تعویض سر ساعت از خرابی های بیشتر جلوگیری می نماید
باید لیست ابزارهای کنترلی و اندازه گیری مورد نیاز بازرسین تهیه و درخواست خرید آن صادر شود
تیم نت به ابزارهای متنوعی نیاز دارد . در زیر لیست ابزارهای بازرسی و کنترلی و تعمیری عمومی که باید در واحد نت وجود داشته باشد را ذکر می نمایم:

1-     سرعت سنج پره مورب Deflecting-Vane Anemometer برای اندازه گیری سرعت در کانالهای هوا ، کنترل سرعت ابزار دقیق های نصب شده صحت اعداد نمایش داده شده با محدوده 180 تا 1000 فوت بر دقیقه. 1 ± ، 5 %

2-      سرعت سنج سیمی Hot-Wire Anemometer برای اندازه گیری سرعت کم با محدوده 1 تا 1000 فوت بر دقیقه و دقت 1 ± تا 20 %

3-     لوله پیتو Pitot Tube :ابزار دقیق استاندارد برای اندازه گیری سرعت در کانال هوا به همراه یک فشار سنج با محدوده 180 تا 10000 فوت بر دقیقه و تلرانس 1 ± تا 5 %

4-     سایکرو متر Psychrometer برای اندازه گیری رطوبت هوای اتاق ها، سالن ها، هوای خارج و در حال حرکت در کانالها با محدوده 0 تا 500 درجه فارنهایت و دقت 3/0 ± تا 3 % رطوبت نسبی

5-     فشار سنج مورب Inclined Manometer برای اندازه گیری فشار هوا در کانالهای هوا در کانالهای فلزی سیستم هوارسان

6-     دور سنج دیجیتال تماسی Touch-in Digital Tachometer برای اندازه گیری سرعت دورانی موتورها و محورهای مختلف با محدوده 1 تا 5000 دو در دقیقه (rpm) و دقت ±1%

7-     ترمومتر دیجیتال Digital Thermometer ، ترمومتر مدرج تا 50 درجه سانتی گراد برای اندازه گیری هوای محیط سالن های مختلف

8-     حرارت سنج لیزری دیجیتال Laser Digital Thermometer برای اندازه گیری درجه حرارت نقاط مورد نیازی که با محدوده 0 تا 500 درجه سانتی گراد کار میکنند با تلرانس ±1%

9-     دورسنج نوری دیجیتال Digital Stroboscope برای اندازه گیری سرعت دورانی موتورها و محورهای مختلف تا محدوده 1 تا 5000 دور دردقیقه (rpm) جهت جاهایی که امکان استفاده از دور سنج تماسی وجود ندارد با دقت ±1%

10-  مالتی متر دیجیتال Digital Multimeter برای اندازه گیری جریان و ولتاژ DC و AC ، مقاومت و فرکانس در محدوده های زیر:
DC Voltage: 0.5 – 5 – 500 – 1000 V AC Voltage: 0.5 – 5 – 500 – 750 V
DC Current: 500 µA , 5 – 50 – 500 mA , 10 A AC Current: 500µA , 5 – 50 – 500 mA , 10A
Resistance: 1 - 100 KΩ, 10 MΩ 

11-  مالتی متر آنالوگ عقربه ای Analog Multimeter برای اندازه گیری ولتاژ و جریان AC و DC و مقاومت در محدوده:

DC Voltage: 50 mV to 1000 V AC Voltage: 5 V to 1000 V
DC Current: 25 µA to 15 A AC Current: 1.5 mA to 15A
Resistance: 1 - 100 KΩ, 10 MΩ

12-  ولت متر – آمپرمتر حلقه ای کلمپ دار دیجیتال Multi Function Clamp برای اندازه گیری جریان و لتاژ دستگاه در حین کار و زیر بار با محدوده:

Current AC - DC : 200 – 1000 A Voltage AC – DC :200 – 1500 V
Apparent Power : 20 – 200 KVA توان ظاهری Active Power : 20 – 200 KW توان اکتیو 

13-  ولت متر – آمپر متر حلقه ای کلمپی دیجیتال Multi Function Clamp با محدوده:

Current AC - DC: 20 – 200 A Voltage AC – DC: 200 – 750 V
Apparent Power: 2 – 20 KVA توان ظاهری Active Power: 2 – 20 KW توان اکتیو 

14-  پکیج اندازه گیری شرایط محیطی برای اندازه گیری درجه حرارت هوا، رطوبت نسبی محیطی، سرعت هوا با محدوده :
Air Temperature:-40 to 80 ‘C ±0.5 ‘C درجه حرارت هوا
Humidity: 10 to 98 % RH ±3 % RH رطوبت نسبی 
Anemometer: 0 to 10 m/s ± R + 5D

15-  ارت سنج earth tester با مارم HIOKI

16-  میگر دیجیتال مدل HIOKI 3455

17-  شتاب سنج و لرزش سنج مارک HIOKI

18-  تستر گاز و نشتی سنج Gas Detector مدل CO 180-GD3300

19-  ضخامت سنج آهن و آلومینیوم در محدوده 56µm الی 1000µm

20-  کولیس ساعت دار بزرگ ، کولیس ساعت دار کوچک و کولیس دیجیتال 30 سانتی

21-  میکرومتر ساعت دار بزرگ، میکرو متر ساعت دار کوچک، میکرومتر دیجیتال

22-  آچار فرانسه بزرگ، متوسط، کوچک

23-  آچار لوله گیر بزرگ، متوسط ، کوچک

24-  آچار دو سر رینگی از 6 الی 32 میلیمتر

25-  آچار دو سر تخت از 6 الی 32 میلیمتر

26-  آچار یک سر تخت یک سر رینگی از 6 الی 32 میلیمتر

27-  جرثقیل زنجیری دو تن

28-  انبردست بزرگ، متوسط و کوچک معمولی و عایق 1000 ولت

29-  دم باریک بزرگ، متوسط و کوچک معمولی و عایق

30-  دم پهن بزرگ، متوسط، کوچک معمولی و عایق 1000 ولت

31-  سیم چین برق قدرت عایق 1000 ولت، سیم چین کوچک الکترونیکی

32-  کمان اره آهن بر

33-  سوهان تخت نرم و زبر بزرگ، متوسط، کوچک

34-  سوهان گرد بزرگ، متوسط، کوچک 

35-  سوهان کیفی

36-  سوهان نیم گرد بزرگ، متوسط، کوچک

37-  سوهان سه گوش بزرگ، متوسط، کوچک

38-  پیچ گوشتی یک سو بزرگ، متوسط، کوچک ، معمولی و چکش خوار

39-  پیچ گوشتی چهار سو بزرگ، متوسط، کوچک معمولی و چکش خوار

40-  فاز متر

41-  انبرقفلی

42-  انبر کلاغی

43-  چکش 250 گرمی، نیم کیلو، یک کیلو و پتک 10 کیلویی

44-  چکش کائوچویی

45-  منگنه واشر بر از اندازه 6 تا 30 میلیمتر

46-  سه پایه لوله گیر

47-  لوله بر بزرگ، متوسط، کوچک

48-  حدیده لوله از 2/1 تا 2 اینچ

49-  قلاویز از 6 الی 20 میلیمتر

50-  دستگاه جوش برقی قابل حمل تا 400 آمپر

51-  انبر جوش و انبر اتصال

52-  کابل جوش 50 متر

53-  کپسول هوا

54-  لوله دوبل پلاستیکی هوا گاز

55-  پیک و سر پیک کامل

56-  مانومتر فشار هوا و گاز بطور کامل

57-  جک دنده ای 5 تن

58-  قیچی واشر بر

59-  ماسک جوشکاری

60-  عینک حفاظ جوش

61-  دریل ضربه ای ساده بزرگ

62-  دریل شارژی کوچک

63-  سنگ برش بزرگ و متوسط بعلاوه صفحه های ساب و برش

64-  سنگ رومیزی دو طرفه

65-  لوله باز کن بافنرهای مختلف

66-  گونیا بزرگ متوسط کوچک

67-  سوزن خط کش

68-  خط کش فلزی 50 و 100 سانتیمتری

69-  پولی کش سه شاخه بزرگ، متوسط، کوچک 

70-  گریس پمپ دستی

71-  اندازه گیر تسمه پروانه

72-  فیلر متر فولادی

73-  برس فلزی

74-  پمپ باد تک سیلندر قابل حمل

75-  گیره رومیزی

76-  دستگاه پرچ دستی

77-  کاردک و لیسه در سایزهای مختلف و تعدادی قلم مو در سایزهای مختلف

78-  پیچ گوشتی شارژی

79-  مته و پیچ گوشتی سری از 2/0 الی 13 میلیمتر

80-  پمپ لجن کش قابل حمل

81-  سیم سیار 6 راهه با 30 متر کابل

82-  بی سیم واکی تاکی دو طرفه

83-  اسیلوسکوپ

84-  ترانسفورماتور DC قابل تنظیم از 5/1 ولت تا 60 ولت آمپر بالا

85-  هویه برقی 40 وات الی 120 وات بعلاوه روغن و سیم لحیم

86-  پریموس و هویه

87-  لپ تاپ و نرم افزار PLC و PM
سعی کرده ام لیست کاملی از ابزارهای مورد نیاز را ذکر کنم. ممکن است حسب نیاز به موارد بالا تعدادی بیافزایید یا کسر کنید ولی به هر حال داشتن جعبه ابزار کامل در مواقع تعمیر بسیار سودمند خواهد بود. بهتر است درخواست خرید را به تدریج صادر کنید چرا که ارائه چنین لیستی به یکباره مقاومت ایجاد خواهد نمود.

نگهداری و تعمیرات بخش چهارم

بخش چهارم


درود بر شما عزیزان دل. بخش چهارم آموزش طراحی و اجرای نت در واحدهای صنعتی را تقدیم حضور میکنم با امید اینکه مورد پسند شما واقع بشود. آنچه که لازم است در ابتدای کار مجدداً یادآوری کنم این است که مادامی که تئوری با عمل همراه نشود حاصلی در بر نخواهد داشت. ده ها کتاب آموزشی در این زمینه وجود دارد که در دسترس بوده و هر کسی می تواند آنها را مطالعه کند اما تا وقتی که وارد کار نشود و مطالب را بصورت عملی تجربه ننماید و مشکلات پیش آمده را از نزدیک لمس نکند نمی تواند در این خصوص متبحر شود. لذا باز هم از شما می خواهم که هر چه سریعتر اقدام کنید. حتی اگر اجرای PM را برای ماشین شخصی خودتان در نظر بگیرید. خواهش میکنم عملا اقدام کنید و سوالات و تجربیاتی که در این راه بدست می آورید بیایید و مطرح کنید. یک گله کوچک هم دارم و آن عدم استقبال شما عزیزان است. نه حرفی ، نه سوالی ، نه حتی تشکری. واقعا اینهمه زحمتی که من می کشم را در نظر بگیرید حتی فقط تایپ کردن اینهمه مطلب را مد نظر قرار دهید ؛ آیا انصاف است که حتی تشکر هم از من نمیشود. نه اینکه نیازمند آن باشم فقط باعث این می شود که بدانم چه حجمی از همگروهی های عزیز از تلاش من استقبال کرده اند. با این وضعی که می بینم استقبال چندانی از مطلب نمی شود در این فاروم بیشتر مطالب تفریحی و بگو بخند مشتری دارد و مطالب جدی مهندسی خریدار چندانی ندارد و فلسفه و هدف فاروم در زیر انبوهی از تاپیک های متفرقه و تفریحی مدفون شده است. مهندس بودن و یادگیری و تحربه را فراموش کرده ایم و فقط وقت گذرانی می کنیم. اما اشکالی ندارد هدف من از تهیه این مقاله این است که یک روش اجرایی کامل در زمینه PM در اینترنت از زبان من وجود داشته باشد حالا اگر شما مهندسان گرانقدر استقبال چندانی هم از آن نمی کنید خیالی نیست و فقط انتشار این مطالب اهداف مرا محقق می کند. موفق باشید.
در راستای بیان قدم به قدم کارهایی که لازم است انجام دهیم به اینجا رسیدیم که:
اهداف استراتژیک شرکت تهیه و ابلاغ شود. سازمان باید به دقت بداند که در کجاست و می خواهد به کجا برسد. برنامه تولید شرکت حداقل برای یک سال آینده چگونه است
معمولا شرکت هایی که ایزو دارند سند چشم انداز و اهداف استراتژیک مستند شده دارند اما برای شرکت هایی که ایزو ندارند توضیح مختصری می دهم. مدیران ارشد هر سازمان در ابتدای هر سال یا در اواخر سال برای سال آینده برنامه ریزی مبسوطی انجام میدهند. مدیر عامل بیان می کند که تصمیم دارد در سال جدید به چه اهداف مالی یا تولیدی و یا ... برسد. سپس این اهداف اصلی را سر تیتر قرار می دهند و برنامه ریزی می کنند که برای رسیدن به چنین اهدافی باید چه کارهایی در واحدهای مختلف به انجام برسد، چه منابعی باید تامین شود، چقدر مواد اولیه لازم است، از کجا باید تامین شود، چه زمانی باید برای تامین آنها اقدام کرد، دقیقا باید چه زمانی در کارخانه باشد. برنامه ریزی می کنند که در چه زمینه هایی و به چه شکلی باید شرکت توسعه پیدا کند سپس برنامه ریزی می کنند که برای چنین توسعه ای هر واحد باید چه کارهایی انجام دهد. وقتی چنین سندی تهیه شد به عنوان سند اهداف استراتژیک در هیئت مدیره به تصویب رسیده و رسما به واحدها ابلاغ می شود. سپس مدیران میانی در واحد مطبوع خود برنامه ریزی می کنند که باید چکار کنند تا اقداماتشان در راستای نیل به اهداف اصلی و استراتژیک سازمان قرار بگیرید، چه تعاملاتی را باید با سایر واحدها داشته باشند و غیره. 
واحد pm بر مبنای اهداف استراتژیک سازمان باید موجودی انبار را تحت کنترل بگیرد و از طرفی با برنامه ریزی دقیق نگهداری و تعمیرات به مدیریت ارشد اطمینان دهد که ماشین آلات بدون اطلاع قبلی متوقف نخواهد شد و اهداف را محقق خواهد نمود. 
البته باید یادآوری کنم که اهداف استراتژیک شرکت با خط مشی متفاوت است. خط مشی سندی است که مدیر عامل در بدو تاسیس شرکت تهیه و ابلاغ می کند. در خط مشی اهداف کلی و فلسفه وجودی سازمان بیان می شود مثل اینکه شرکت قرار است چه چیزی تولید کند، چه مسئولیتی در برابر مشتریان دارد، نگاه سازمان به محیط زیست چگونه است و ... اما در اهداف استراتژیک نحوه محقق شد خط مشی به صورت عملی تبیین می گردد.
لیست کلیه تجهیزات شرکت باید تهیه شود. همه دستگاه ها، تاسیسات، ماشین ها و ابزارهایی که در شرکت موجود است شناسایی و لیست گردد.
مهمترین و اصلی ترین قدم در استقرار سیستم نت این است که بدانیم چه چیزهایی را می خواهیم نگهداری و تعمیر کنیم. لذا باید در قدم اول لیست کلیه دستگاه ها، ماشین آلات، تاسیسات و ... تهیه شود. دو نگاه در این خصوص باید مد نظر قرار گیرد. اول اینکه دستگاه های اصلی را مد نظر قرار می دهند سپس دستگاه های کوچکتر تشکیل دهنده آن ماشین در زیر آن لیست می شود و این زیر سیستم ها حد اقل تا چهار سطح پایین می آید.بطور مثال 
دستگاه اصلی : دستگاه تزریق پلاستیک ؛ زیر سیستم : بخش گرم کننده گرانول ؛ زیر سیستم سطح سه: المنت بالایی بخش گرمکن ؛ زیر سیستم چهار: ترمینال المنت 
در مثال بالا یک دستگاه تولیدی در نظر گرفته شده است. در سطح دوم قطعات مختلف تشکیل دهنده دستگاه در نظر گرفته شده و به همین ترتیب ریز شده و تا پایین می رویم تا به قطعات ساده می رسیم. 
در این نگاه ما لیست تمام دستگاه ها و قطعات تشکیل دهنده آنرا داریم. اما نگاه بعدی این است که ما با دستگاه های اصلی کاری نداریم و لیست تجهیزات هم خانواده را تهیه می کنیم . مثلا لیست الکتروموتورهای کارخانه. لیست پمپ های کارخانه و ...
در این نگاه بدون در نظر گرفتن اینکه مثلا فلان موتور در چه قسمتی و به چه هدفی در حال کار است فقط به عنوان یک موتور در لیست ثبت می شود. سپس تمام اطلاعاتی که روی پلاک موتور اعم از ولتاژ، آمپر، توان، سطح عایقی، مقاومت رطوبتی و... درج می گردد.
کار سختی نیست ولی خیلی وقت گیر است و دقت زیادی می طلبد. باید با کمک سایر اعضای تیم نت به دو روش ذکر شده لیست تجهیزات کارخانه را در بیاورید. برای هر کدام یک صفحه کاغذ درنظر بگیرید به عنوان شناسنامه و همه اطلاعات مربوط به آنرا در شناسنامه ثبت کنید. مارک، کشور سازنده، مشخصات نماینده آن شرکت در ایران، توان مصرفی، انرژی مورد نیاز، حجم، طول و عرض و ارتفاع، مشخصات ظاهری، رنگ و خلاصه هر آنچه که به عنوان اطلاعات می توان از آن دستگاه برداشت کرد در شناسنامه دستگاه ثبت کنید. در زیر آن صفحه هم لیست قطعات مصرفی و عمر مفید آنها را با سایر مشخصاتش درج نمایید.
سپس سوابق کلیه عملیاتی که روی دستگاه انجام می پذیرد ثبت می کنیم تا به عنوان سابقه برای همیشه موجود باشد. اطلاعاتی از قبیل اینکه چه کاری روی آن انجام شده، چقدر طول کشیده، چه کسی آنرا انجام داده، از چه ابزارها و قطعاتی استفاده شده و چه تغییراتی به انجام رسیده است. وقتی چنین سوابقی را ثبت کنیم ده سال بعد هم کسی به شناسنامه دستگاه مراجعه کرد می داند که در طول ده سال چه فعالیت هایی روی سیستم انجام شده . نبودن چنین ثبت و ضبطی در برخی مواقع مشکلاتی را بوجود می آورد. برای مثال عرض کنم یک زمانی در یک کارخانه تولید لوازم خانگی من مشاهده کردم که در یک نوار نقاله ای یک موتور 11 کیلو وات بزرگ وجود دارد که برای کاری که انجام می دهد خیلی غیر طبیعی است و متعجب شدم . چون بی خودی انرژی زیادی مصرف می کند در حالی که موتور دو کیلو واتی هم می توانست همان کار را انجام دهد. پیگیر ماجرا شدم متوجه شدم حدود ده سال پیش یک موتور 1/1 کیلو وات در آن محل کار میکرد که سوخت. چون موتور 1/1 کیلو وات موجود نداشتند و یک موتور سه کیلو وات در انبار موجود بود آنرا بجای موتور مربوطه جاسازی کردند . این ماجرا گذشت و فراموش شد. سه سال بعد دوباره آن موتور سوخت چون پرسنل فنی عوض شده بودند و در انبار هم موتور 3 کیلو وات نبود و موتور ضعیف تر بجای موتور قوی نمی بندند یک موتور 5 کیلو وات که در انبار موجود بود بجای آن بستند که اگر تعویض قبلی در جایی ثبت شده بود می دانستند که موتور 1 کیلووات هم می توانستند ببندند. همین ماجرا چند بار تکرار شد و ثبت نشد تا اینکه موتوری 11 کیلو وات بجای موتور 1/1 کیلووات در جایی در حال کار بود. هر بار یک موتور قوی تر بسته بودند و بعد فراموش شده بود. چنین اشتباهاتی در صنعت زیاد اتفاق می افتد و برای اینکه خط متوقف نماند یک سیستم را با سیستم استانداردش تعویض می کنند و قرار می گذارند بعدا اصلاح کنند و بعدا فراموش می کنند. 
پس وجود شناسنامه و ثبت عملیات روی دستگاه برای این است که سوابق تعمیری و تغییرات احتمالی در آن ثبت گردد تا اتفاق بالا تکرار نشود. 
شما هم به دقت لیست کلیه تجهیزات به تفکیک برقی و مکانیکی وابزار دقیقی، به دو روش مختلف که گفته شد را ثبت کنید. بهتر است که شناسنامه ها را هم بصورت کاغذی نگهداری کنید و هم در کامپیوتر در یک فایل اکسل شناسنامه تجهیز را درست کنید. 

نگهداری و تعمیرات بخش سوم

بخش سوم

درود بر شما مهندسین گرامی. امیدوارم تا اینجای بحث مورد قبول و رضایت شما واقع شده باشد. به نظر من وقتی که کاری را شروع می نماییم باید برای انجام آن نقشه راه یا همان پلان داشته باشیم. یعنی اینکه بدانیم چکار می خواهیم بکنیم و چطور می خواهیم آنرا انجام دهیم. در ابتدای این بخش به اختصار عرض می کنم که میخواهیم چکار انجام دهیم و نقشه راه ما چیست. کارهای زیر را قرار است به ترتیب به انجام برسانیم:

1-     باید سیستم کایزن و پنج اس و نظافت صنعتی به خوبی در شرکت اجرا گردد.

2-     برای همه کارهای شرکت باید روش اجرایی تهیه گردد .

3-     باید موجودی قطعات یدکی انبار به دقت استخراج گردد، سابقه استفاده هر کدام و ... تهیه شود.

4-     تیم نت کارخانه تعیین و توسط مدیریت ارشد وظایفشان به آنها ابلاغ گردیده و به همه معرفی شوند و همگان را موظف به همکاری با آنها بنمایند.

5-     اهداف استراتژیک شرکت تهیه و ابلاغ شود. سازمان باید به دقت بداند که در کجاست و می خواهد به کجا برسد. برنامه تولید شرکت حداقل برای یک سال آینده چگونه است.

6-     لیست کلیه تجهیزات شرکت باید تهیه شود. همه دستگاه ها، تاسیسات، ماشین ها و ابزارهایی که در شرکت موجود است شناسایی و لیست گردد.

7-     باید یک سیستم کدینگ اجرایی و مناسب برای شرکت طراحی شود.

8-     باید تیم نت برای تک تک تجهیزات و تاسیسات شناسنامه تهیه نموده و به هر کدام کد اختصاصی و منحصر به فرد بدهد.

9-     لوازم مصرفی و روانکاری تک تک ماشین آلات و دستگاه ها باید لیست گردیده، موجودی آن در انبار کنترل گردیده، نقطه سفارش آن تعیین و در صورت نیاز درخواست خرید آنها صادر گردد.

10-  باید لیست ابزارهای کنترلی و اندازه گیری مورد نیاز بازرسین تهیه و درخواست خرید آن صادر شود.

11-  باید با کمک افراد باتجربه موارد مورد بازرسی هر سیستمی به همراه پریود زمانی و نحوه بازرسی آن تهیه گردیده و فرم ها و چک لیست های بازرسی طراحی و تهیه شود.

12-  باید بازرسین انتخاب شده را تحت آموزش قرار داده و نحوه استفاده از ابزارها را به آنها آموخت.

13-  باید عواقب هر خرابی به دقت شناسایی گردیده و نحوه عکس العمل در صورت بروز مستند گردد.

14-  برنامه روانکاری کلیه تجهیزات، نوع و مقدار روانکار و غیره باید به دقت تهیه گردد.

15-  در صورت امکان نرم افزار مناسبی تهیه کنید

16-  اگر نرم افزار نداشتید اطلاعات بدست آمده را در جداول اکسل وارد نموده و چک لیست ها را در word یا excel طراحی نموده و به آنها برنامه زمانبندی بدهید.

17-  اولین چک لیست بازرسی را صادر و بازخورد آنرا مورد مطالعه قرار دهید.

18-   مقدار مصرف انواع حامل های انرژی اعم از آب ، برق، گاز ، مازوت ، گازوئیل ، برق و ... را از منابع معتبر تهیه و مورد بازبینی قرارداده و بررسی کنید از چه روشهایی می توان آنها را کم نمود.

19-  موارد آلوده کننده محیط زیست در سازمانتان را شناسایی و برای تحت کنترل در آوردن آن برنامه ریزی نمایید.

کار را شروع و ادامه دهید. موفق و پیروز باشید.
حال تک تک موارد ذکر شده را به تفصیل توضیح خواهم داد. شما هم قدم به قدم هر موردی را که توضیح می دهم بروید و اجرا کنید و نتایج اجرای آن را در همین جا گزارش دهید.
باید سیستم کایزن و پنج اس و نظافت صنعتی به خوبی در شرکت اجرا گردد.
در خصوص این بند قبلا توضیح دادم. فقط این را تکرار میکنم که اگر چه به ظاهر این سه مورد خیلی مهم به نظر نمیرسد اما واقعا از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. نظافت صنعتی یکی از اصلی ترین کارهایی است که باید در تمام واحدهای صنعتی به انجام برسد. چه یک کارگاه کوچک و چه یک کارخانه عظیم صنعتی در هر حال باید نظام آراستگی حتما به اجرا در بیاید و هر کسی در هر شغل و رده ای که قرار دارد با اجرای نظام آراستگی به ساماندهی اطراف خود بپردازد. حقیقتا من برخورد کرده ام با مواردی که به دلیل آلوده به گریس بودن زمین برای همکاران حادثه پیش آمده است.
دو مورد حاشیه ای که به خاطرم رسید و احساس میکنم بهتر است گوشزد کنم این است که : ( قبلا از دلخراش بودن آنها پوزش می طلبم) اولا با هر گونه شوخی و تفریح در محیط کار به شدت برخورد کنید. واقعا شوخی کردن در محیط کار صدمات جبران ناپذیری به بار می آورد. برای نمونه باید عرض کنم چندی پیش در یکی از پروژه های نصب، یک جرثقیل عظیم دویست تنی موجود بود. یک وقت متوجه شدیم که سه نفر از کارگران از سبد آن سقوط کرده اند؛ دو نفر کشته و یک نفر قطع نخاع شده است. با بهت و تعجب سریعا به محل رفتیم و دیدیم که موضوع حقیقت دارد. در ابتدا کسی نمی دانست موضوع چیست اما پس از تحقیق بسیار متوجه شدیم وقتی اپراتور جرثقیل برای ناهار و استراحت محل کار را ترک کرده این سه نفر با اصرار زیاد کمک اپراتور را متقاعد کرده اند که آنها را سوار سبدی که مخصوص بالا بردن ابزار و ادوات بوده بکند. سپس او آنها را تا ارتفاع 60 متری بالا می برد و از آنجا ترمز سبد را رها می کرد سبد از آن بالا با سرعت زیاد به سمت پایین سقوط آزاد می نمود و در فاصله ده متری اپراتور مربوطه ترمز می گرفت و این شوخی هیجان انگیز هفته ها بود که تکرار می شد و کم کم همه کارگران جوان مشتری این کار خطر ناک شده بودند. در روز حادثه در لحظه ترمز گرفتن گوشی موبایل کارگر اپراتور زنگ می خورد و او یک ثانیه دیر این کار را انجام میدهد و باعث سقوط سبد به زمین می شود و دو نفر در دم جان می سپرند و یک نفر قطع نخاع می شود. کاری احمقانه تر از این سراغ دارید؟ باور دارید که کسی چنین حماقتی بکند؟ ولی باور کنید این اتفاق افتاده و مطمئن باشید اگر حسن تدبیر نداشته باشید شاهد موارد از این هم غیر قابل باور تر خواهید بود. جوانان کارگر اصلا قابل پیش بینی نیستند و بر خلاف تصور ما چیزهایی را جرات و شهامت میدانند و کارهایی را برای خنده و تفریح انجام می دهند که از یک بچه کوچک سر نمیزند. پس یادتان باشد حتما با کسانی که در کارگاه شوخی های خطرناک می کنند به شدت برخورد کنید حتی با اخراج یک نفر کاری کنید دیگران حساب کار دستشان بیاید چون واقعا با جان و سلامتی دیگران ارتباط دارد. 
مورد دومی که لازم است یادآوری کنم بحث نصب تابلوی خطر است. وقتی کارهای تعمیراتی را شروع می کنید حتما روی تابلو برق آن سیستم و درجاهایی که ممکن است سیستم را راه اندازی کند حتما حتما حتما تابلوی «« کارگران مشغول کارند»» نصب کنید. چندی پیش در یکی از کارخانجات سیمان کشور کارگری در حال تعویض چکش های یک آسیاب بود. کاور آسیاب را باز کرده بودند او روی شفت نشسته بود و در حال بیرون آوردن پین چکش ها با پتک بود. این کارگر حدود 45 ساله 3 فرزند داشت و آدم با سابقه و مسلطی هم بود. به ناگاه دستگاه شروع به کار میکند آن بنده خدا را به درون آسیاب کشیده و مثل گوشت چرخ میکند و از آن طرف بیرون میدهد. از آن هیکل درشت ورزیده جز مشتی استخوان و خون نمانده بود. بله کسی دستگاه را از تابلوی برق راه اندازی کرده بود و باعث این فاجعه عظیم شده بود. دوستان عزیز واقعا معذرت میخواهم که حالتان را بد کردم اما این شوک لازم بود تا بدانید انجام پیشگیری های ایمنی بر خلاف ظاهر شان چقدر پر اهمیت هستند. این حادثه غم انگیز حقیقتا اتفاق افتاد و تا آخر عمر در ذهن من خواهد ماند. موارد بسیاری از این حوادث را در طول خدمتم دیده ام حوادثی که هر کدامشان می توانست با کوچکترین اقدام ایمنی اتفاق نیافتد. شاهد پاره شدن سیم بکسل های فرسوده و قطع دست کارگران، برق گرفتگی و سوختن و از بین رفتن دست کارگر برق با ولتاژ بیست هزار ولت و ... به دلیل عدم استفاده از سیستم قطع کن ایمنی و ده ها مورد دیگر گوشه ای از حوادثی است که روزانه در صنعت کشور اتفاق می افتد. بخاطر همین به شما توصیه میکنم حتما موارد ایمنی را در بالاترین سطح جدی بگیرید و زیردستان خودتان را مجبور کنید از لوازم ایمنی استفاده کنند. حتما در روزهای تعمیرات روی تابلو ها کارت توقف بچسبانید. اجازه Run دستگاه ها را فقط به یک تعداد محدودی بدهید و به غیر از آنها دیگران را به شدت از استارت دستگاه منع کنید حتی با دستور مافوق. به همین دلایل است که می گویم بحث نظافت صنعتی و پنج اس و ... را قبل از آغاز نت جدی بگیرید و پایه های ایمنی و مدیریتی شرکت را از ابتدا درست و محکم بچینید.
برای همه کارهای شرکت باید روش اجرایی تهیه گردد .
باید روش اجرایی برای همه کارهایی که در شرکت انجام می شود تهیه ، مستند و به تصویب برسانید و ابلاغ کنید. اعم از نحوه کار با هر یک از ماشین آلات، نحوه اپراتوری تک تک دستگاه ها، نحوه کاربری انواع بویلرها ،چیلرها، برج های خنک کن، پمپ ها و ... ؛نحوه تولید محصول، نحوه انجام تعمیرات مختلف ، نحوه انجام آزمایشات مختلف ، نحوه اپراتوری تک تک پنل های الکترونیکی موجود در شرکت، و خلاصه هر کاری که در شرکت توسط یکی در حال انجام است باید مستند گردد. دلیل این امر آن است که هیچ کاری در شرکت نباید متکی به فرد باشد. یعنی نباید کاری در شرکت باشد که فقط توسط یک نفر به انجام برسد و نبودن آن شخص باعث توقف سیستم شود. چنین فردی در کارخانه مسلما دردسر ایجاد خواهد کرد. در یک کلام روش اجرایی را می توان اینگونه معرفی نمود «« آنچه انجام می دهی بنویس، آنچه نوشته ای انجام بده »» نمونه یک سند روش اجرایی را از این آدرس بگیرید:
نمونه فرم روش اجرایی 
روش اجرایی یا SOP سندی است که نحوه انجام یک کار بخصوص به دقت در آن شرح داده شده است. این سند باید توسط کسی که آن کار را انجام می دهد نوشته شود. مواردی همچون تعریف کار، نحوه انجام کار، انجام دهنده، نظارت کننده، کیفیت انجام کار، نحوه بازرسی وکنترل انجام کار، موارد ایمنی مورد نیاز، ابزار های مورد نیاز برای انجام کار، مستندات و اسناد مورد نیاز برای انجام کار، فرم ها و جداول پیوست، در این سند باید ذکر شوند سپس توسط مدیر مربوطه تایید و توسط مدیر عامل تصویب و ابلاغ گردد. این SOP ها باید کد بخورد و یک نسخه در آرشیو فنی و یک نسخه در محل انجام کار موجود باشد. طبق استاندارد همه کسانی که در محیطی کار میکنند باید روش های اجرایی آن محیط را خوانده باشند. تعدادی روش اجرایی عمومی نیز وجود دارد که باید هر نیروی جدیدی که وارد شرکت می شود قبل از شروع بکار آنها را مطالعه کند.
در کارخانه های ایران یک نظام که نظام بسیار مهمی هم هست مغفول مانده است آنهم نظام نحوه شروع بکار یک نفر در کارخانه است. در حال حاضر هر کسی که استخدام می شود از فردای استخدام به محل کار رفته و در کنار دیگران مشغول بکار می شود اما طبق استاندارد نباید چنین اتفاقی بیافتد. حداقل یک هفته چنین نیرویی باید تحت آموزش های قبل از استخدام قرار بگیرد. اول باید در واحد منابع انسانی قوانین و مقررات عمومی و اخلاقی شرکت را که حتما برای آنها هم روش اجرایی تهیه شده مورد مطالعه قرار بگیرد. البته ممکن است همه روش های اجرایی عمومی در واحد آموزش موجود باشد و فرد مورد نظر در واحد آموزش آنها را مطالعه کند. سپس یک نفر از واحد مربوطه یا مسئول آموزش شخص مورد نظر را در کل کارخانه گردانده و جاهای مختلف شرکت را به او نشان دهد. مکان های خطرناک، جاهایی که بی دلیل نباید برود و ... را به او نشان دهد. سپس روش های اجرایی موجود برای شغلش را در اختیارش میگذارند تا مطالعه کند. حتی بهتر است یک آزمون هم پس از مطالعه از او بگیرید تا بداند که چقدر موضوع مهم است. 
باید موجودی قطعات یدکی انبار به دقت استخراج گردد، سابقه استفاده هر کدام و ... تهیه شود
تمام ماشین آلات و دستگاه ها تعدادی لوازم مصرفی دارند. لوازم مختلفی همچون تسمه، بلبرینگ و ... این لوازم یک عمر مفید دارند و بعد از پایان ساعت کار باید تعویض گردد. ممکن هم هست که قبل از پایان عمر مفید به دلایل مختلف خراب شوند و باعث توقف دستگاه گردد. اگر چنین لوازمی در انبار شرکت موجود نباشد برای راه اندازی مجدد دستگاه باید درخواست خرید آن صادر گردد. روال صدور درخواست خرید، تامین وجه ، خرید و آمدن آن به کارخانه حد اقل چند روز طول می کشد. البته این خوشبینانه ترین حالت است چرا که اگر کارخانه در شهرستان باشد و لوازم مزبور در آنجا موجود نباشد تهیه آن از مراکز استان و یا تهران به زمان مربوطه اضافه خواهد کرد و در طول این مدت دستگاه متوقف خواهد بود. به نظرم چنین اتفاقی فاجعه است و مدیر فنی و مدیر انبار یک چنین کارخانه ای باید بلافاصله اخراج شوند. در ثانی بهتر است چند کار مهم در کارخانه به انجام برسد. اول اینکه تا جایی که امکان دارد لوازم مصرفی شرکت را مشابه کنید که اصطلاحاً می گویند سیتسم ها را تیپ tip کردن. یعنی اگر ده موتور دو کیلووات در کارخانه در جاهایی مختلف در حال کار است سعی کنید همه آنها یک نوع و شکل باشند تا اگر یک موتور دو کیلو وات در انبار موجود باشد بتواند جایگزین همه آن موتور ها باشد نه اینکه برای هر تجهیزی یک یدک داشته باشیم. همه ابزارهای دقیق، موتورها، رولیک های نوارهای نقاله، تسمه ها و ... را می توان تیپ کرد. در این صورت حجم لوازم یدکی انبار خیلی کم شده و سرمایه خوابیده در انبار هم کمتر می شود. پس شما باید لوازم مصرفی و لوازم یدکی و روانکار های شرکت را لیست کنید با توجه به درجه اهمیت برای آنها نقطه سفارش تهیه کنید. نقطه سفارش یعنی کمترین تعداد از یک قطعه خاص که باید در انبار موجود باشد و هر وقت آن قطعه در انبار به آن تعداد رسید بصورت اتوماتیک درخواست خرید آن صادر شود. در بعضی موارد عکس کار فوق هم باید به انجام برسد یعنی اینکه موجودی انبار را کنترل کنید اگر قطعه ای در انبار دارید که بلااستفاده است و در طول شش ماه هیچ استفاده ای از ان نشده، لیست چنین اقلامی را در آورده و بی مصرف بودن آنها را اعلام نمایید. تا مدیریت آنها را بفروش برساند و بدین طریق مانع از راکد ماندن سرمایه در انبار شوید. سیستم انبار شرکت را طوری طرح ریزی کنید که بصورت روزانه یک گزارش از موجودی لوازم یدکی و spare های موجود را به مدیران مرتبط ارائه دهد تا بتوانید دید مناسبی نسبت به موجودی انبار داشته باشید. حد اقل سه ماه قبل از آغاز تعمیرات اساسی برنامه ریزی نمایید که چه کارهایی باید انجام دهید، برای انجام انها به چه ابزار و لوازم یدکی و مصرفی نیاز دارید و اگر در انبار موجود نیستند در خواست خرید آنها را صادر کنید. ضمنا ارتباطی با واحد خرید برقرار کنید که تجهیزات و لوازم صنعتی قبل از اینکه خریداری و به کارخانه منتقل شوند در مبدا و انبار فروشنده توسط واحد فنی بررسی و تایید شوند تا مانع از خرید و عودت از دست دادن زمان و مشکلات بعدی شوید. 
تیم نت کارخانه تعیین و توسط مدیریت ارشد وظایفشان به آنها ابلاغ گردیده و به همه معرفی شوند و همگان را موظف به همکاری با آنها بنمایند
در شرکت های مختلف نگاه های متفاوتی به موضوع نت دارند و به همین خاطر چارت واحد نت در شرکت های مختلف متفاوت است.
گزینه اول بدین صورت است که واحد PM را زیر مجموعه ای از واحد فنی و مهندسی کارخانه تعریف می کنند و زیر نظر مدیر فنی فعالیت می کند. چک لیست های بازرسی توسط خود تعمیرکاران برق و مکانیک کارخانه تکمیل و دستگاه ها توسط همین افراد و همچنین اپراتور های دستگاه ها بازرسی می شوند. دلیل آن این است که می گویند چون تعمیرکار ها بیش تر از هر کس دیگری با ماشین ها آشنا هستند و خودشان بخاطر تعمیرات متعدد از زیر و بم دستگاه ها مطلعند پس بهترین افراد برای بازرسی می باشند. از مزایای این سیستم همانطور که به عرض رسید این است که تعمیرکاران نگاه دقیق تری بردستگاه ها دارند و از طرفی چون واحد فنی خودش برنامه های تعمیراتی را طرح ریزی و اجرا می کند دیگر لازم نیست ارتباطات برون واحدی صورت پذیرد و در درون واحد تیم نت و تیم تعمیری در کنار هم دستگاه ها را نگهداری می کنند. و معایب چنین روشی هم این است که صحت اطلاعات استخراج شده از بازرسی در این سیستم ممکن است ضعیف باشد چرا که وقتی شما به یک کارگر یا فورمن چک لیستی بدهید و از او بخواهید دستگاهی را بازرسی کند، او پس از بازرسی گزارش احتمال خرابی بدهد، لاجرم به خود او خواهید گفت که برود و آنرا تعمیر کند، خوب در چنین صورتی در دفعات بعدی این فرد برای خودش دردسر نمیخرد و کار خود را اضافه نمکند و اگر مشکلی دید آنرا گزارش نمیکند و با خود می گوید چرا کارم را زیاد کنم، هر وقت دستگاه خراب شد می آیم برای تعمیر ، فعلا که دارد کار میکند و گزارش احتمال خرابی و خطر را با وسواس و جدیت گزارش نمی کند. از طرفی تیم نت به نوعی ناظر بر عملکرد فعالیت های واحد فنی است و پس از تعمیر دستگاه ها وظیفه دارد صحت انجام کار را تایید و آنرا از واحد فنی تحویل بگیرد و به اپراتور تحویل دهد، خوب اگر تیم PM بخشی از زیر مجموعه واحد فنی باشد در این صورت ناظر و تعمیرکار در یک واحد هستند و این عملا شدنی نیست و کیفیت کار را کاهش می دهد. 
گزینه دوم این است که واحد نت زیر مجموعه واحدهای دیگری همچون برنامه ریزی یا تضمین کیفیت یا کنترل کیفیت باشد. که در بیشتر موارد بخشی از واحد برنامه ریزی می باشد. از مزایای این روش این است که اولا اعضای تیم فارغ از کار اجرایی تعمیری و مشکلاتی که در معایب روش فوق ذکر شد می تواند به خوبی کار بازرسی را انجام دهد اما از معایب این روش این است که بازرسین بخاطر دوری از واحد فنی در جریان مشکلات و مسایل دستگاه ها به دقتی که پرسنل واحد فنی هستند نبوده و شاید بعضی وقت ها گزارشاتشان بدون در نظر گرفتن برخی تعاملات باشد. از طرفی یا اعضای تیم نت بی تجربه و کم سابقه هستند که در این صورت کیفیت بازرسی کاهش می یابد و اگر هم افراد با سابقه متبحر فنی را برای این کار بگماریم دیگر از تخصص و توانایی انها در واحد فنی نمی توانیم استفاده کنیم و همه توانایی های فرد در خدمت سازمان نیست که این بار شعارهای مدیریت جامعه کیفیت سازگار نیست همچنین در بعضی مواقع ممکن است باعث تقابل بین آنها و تعمیرکاران اجرایی گردد.
گزینه سوم و بهترین گزینه این است که تیم PM مستقیما زیر نظر مدیر عامل کارکنند و مدیر یا سرپرست این تیم بصورت مستقیم دستورات خود را از مدیر عامل بگیرد. از مزایای این روش این است که اولا سرپرست واحد نت به عنوان بدنه مدیریتی در جلسات مدیران حضور دارد و در جریان همه امور و سیاست ها هست که اگر تیم نت در واحدهای دیگر بود چنین اتفاقی نمی افتاد همچنین می توان با نزدیکی به مدیر عامل قدرت اجرایی بیشتری به واحد نت بخشید. ثانیا استقلال واحد نت از کلیه واحد ها باعث می شود مصلحت اندیشی ها کمتر شده و با قاطعیت بیشتری نظرات واحد Pm صادر و اجرا می گردد.حمایت مدیریت ارشد نیز تیم را برای رسیدن به اهدافش یاری می کند. از معایب این روش هم مثل روش دوم عدم استفاده بهینه از تمام توانایی بازرسین فنی است. البته در چنین شرکت هایی عنوان می شود که اعضای تیم نت وقت بیکاری ندارند که بخواهند در کارهای تعمیراتی شرکت کنند و دائما در بین دستگاه ها در حال گشت زنی هستند و اگر هم کاری نداشتند می توانند به یاری تیم تعمیراتی بشتابند. 
به هر تقدیر واحد نت در هر واحدی که قرار بگیرد ساختار سازمانی زیر را می توان برای آن متصور بود. بهتر است این چارت را به مدیر عامل پیشنهاد دهید تا در واحد اداری به ثبت رسیده و برای اعضای ان حکم صادر شود. البته تعداد افراد تشکیلات نت می باید متناسب با اندازه سازمان مورد نظر انتخاب گردد 
· مدیر یا سرپرست واحد ، کارشناس یا ارشد صنایع با بیش از 5 سال سابقه کار مرتبط
· اپراتور کامپیوتر ، کاردان یا کارشناس کامپیوتر با حداقل 3 سال سابقه و تسط به نرم افزارهای مربوطه
· بازرس مکانیک و تاسیسات، فوق دیپلم یا مهندس مکانیک با حد اقل 3 سال سابقه کار مرتبط
· بازرسی برق و ابزار دقیق، فوق دیپلم یا مهندس برق با حد اقل 3 سال سابقه کار مرتبط
· مسئول روانکاری : دیپلم فنی، با 5 سال سابقه فنی
· کارگران نظافت صنعتی: دیپلم فنی که تحت آموزش قرار گرفته باشند
با توجه به تعداد ماشین ها و وسعت کارخانه تعداد هر یک از گزینه ها تعیین می شود.

نگهداری و تعمیرات بخش دوم

بخش دوم

دوستان گلم درود بر شما. در بخش یکم نت را تعریف کردیم و به اختصار اهداف اجرای چنین سیستمی را در یک واحد صنعتی بر شمردیم و با اصطلاحات معمول این سیستم آشنا شدیم . من طوری برنامه ریزی کرده ام که مقاله آموزشی پیش روی شما همانند سایر مطالب آموزشی شکل و هدف تئوریک نداشته باشد بلکه به عنوان یک راهنمای عملی شما را قدم به قدم به سوی طراحی و استقرار یک سیستم نگهداری و تعمیرات کاربردی رهنمون سازد. لذا در یکی دو بخش اول مباحث علمی و تعاریف تئوریک را به اختصار بیان نموده و ذهن ها را برای وارد شدن به کار اجرایی آماده می نمایم ؛ سپس در بخش های بعدی بصورت کاملا اجرایی اقدام به استقرار سیستم نت ، طراحی چک لیست ها، تهیه برنامه زمانبندی، تهیه برنامه روانکاری، تهیه شناسنامه ماشین آلات و ... خواهیم پرداخت. امیدوارم حوصله کنید و قدم به قدم با من همراه بوده و بتوانید در واحدی که در آن مشغول هستید بصورت عملی آنرا اجرا نمایید. اگر چنین رویه ای را در پیش بگیریم شما نیز در حین اجرا به سوالات و موانعی که برخورد می کنید می توانید بیاید و مطرح کنید ، بدین ترتیب به جزوه عملی کاملی دست خواهیم یافت که به یادگار برای جامعه مهندسین و این سایت معظم باقی خواهیم گذارد.
انواع نگرش در باره سرویس ونگهداری
نگرش های متفاوتی در خصوص سرویس و نگهداری ماشین آلات وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از :
· نگهداری و تعمیرات اضطراری یا Emergency Maintenance به اختصار EM: در این روش، تعمیر تجهیز بعد از اولین خرابی به وجود آمده در تجهیز صورت می‌گیرد.
· نگهداری و تعمیرات اصلاحی یا Corrective Maintenance به اختصار CM: در این روش، بعد از بوجود آمدن علائمی از عیب که منجر به توقف تجهیز نشده برنامه ریزی خاصی صورت می‌گیرد تا در زمان مناسب تجهیز رفع عیب شده و به حالت اولیه خود باز گردد.
· نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یا Preventive Maintenance به اختصار PM: در این روش، نگهداری از تجهیزات در پریودهای زمانی خاص و بر اساس زمانبندی مشخص صورت می‌گیرد
انواع روش های استقرار نت
روش های متنوعی برای استقرار سیستم نت در کارخانه وجود دارد که اگر چه در اصل و هدف با هم تفاوت چندانی ندارند اما در روش اجرا و نگرش تفاوت هایی با همدیگر دارند. روش های معروف و متداول نت به اختصار عبارتند از : 

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM)

نگهداری و تعمیرات پیشگویانه (PM)

نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شرایط (CBM)

نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM)

نگهداری و تعمیرات ناب (Lean maintenance)

نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر (TPM)

نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر ناب (Lean TPM)

نگهداری و تعمیرات مبتنی بر ریسک (RBM)

نگهداری و تعمیرات چابک (Agile Maintenance)

نگهداری و تعمیرات مجازی ((Virtual Maintenance

آنچه که من تجربه کرده ام و در واحدهای صنعتی ایران تا کنون جواب داده است Pm و TPM بوده و این جزوه را نیز بر مبنای آن پیش خواهم برد. 
پیش اقدام:
بعضی از کارهایی که قبل از اجرای سیستم PM باید در کارخانه انجام دهید و به پیش اقدام معروف است در این قسمت بیان می نمایم. سعی کنید آنها را در کارخانه پیاده سازی نمایید و مطمئن باشید که اجرای آنها برای استقرار صحیح نت بسیار حیاتی می باشد.
قانون کایزن – MU3 را اجرا کنید
اولین اقدام در استقرار نت اجرای کایزن است. کایزن نام یکی از مهندسین صنایع بزرگ ژاپنی است که این سیستم را طراحی و مستقر نموده که به دلیل فواید بسیار آن در کل جامعه صنعتی پذیرفته شده و به احترام وی به همین نام معروف گردیده است. MU3 عبارت است سه اقدامی که حرف اول همه آنها MU است که عبارتند از :

MUDA کارهای هزینه زایی که ارزش افزوده ایجاد ننموده و تاثیری در تولید بهتر ندارد حذف کنید.
 MURI : فعالیت های موازی و مشابه را یکپارچه کنید.
 MURA :کارهایی که سطح کیفی و بهره وری سازمان را بالا می برند اضافه کنید.
قانون5S را اجرا کنید
5S یا نظام آراستگی سازمان یکی از مهمترین اقداماتی است که باید در سازمان اجرایی گردد. 
5S سیستمی برای بهسازی و آراستگی محیط کار می باشد. پنج اس فنی است که به منظور برقراری و حفظ فضای کیفیتی در یک سازمان به کار گرفته می شود . مفهوم هر کدام ذیلاً توضیح داده شده است:

Structure  ساماندهی : به کارها و فعالیت های سازمان سامان دهید و رویه مشخصی را برای هر کار تعیین کنید برای ان روش اجرایی بنویسید و به تصویب برسانید و مجریان آنرا تحت اموزش قرار دهید

 Systematize  نظم و ترتیب: در امور تولید،انبار و نت نظم ترتیب خاصی را قایل شده و همه را نسبت به انجام آن مستلزم نمایید

 Sanitize پاکیزه سازی و تمیزی : وسایت و لوازم اضافی را از محیط ها سالن ها و ... جمع آوری کنیدف سیستم مناسبی برای جمع آوری زباله ها و ضایعات طراحی کنید. سیستم تفکیک از مبدا را اجرا کنید. سعی کنید مصرف کاغذ و لوازم مصرفی را تحت کنترل در آورید. محیط را همیشه پاکیزه نگاه دارید

 Standardize استاندارد سازی: همانطور که در ساماندهی گفته شد برای انجام کار ها استاندارد سازی کنید و روش ثابتی را که مبتنی بر استاندارد و کیفیت برتر و بهره ورتر باشد برای انجام کارها طرح ریزی نمایید.

Self discipline انظباط: نظم و انظباط را به کارکنان بیاموزید و اجبار کنید در رفتار و کار از آن پیروی نمایند.

مزایای استقرار پنج اس:

1-     اجرای 5s نسبت به اجرای سایر سیستم ها تا حدودی آسانتر است

2-     نتایج حاصل از آن برای همه قابل مشاهده است

3-     همه یک محیط کار تمیز و منظم را دوست دارند.

4-     در همه جا قابل پیاده سازی است.

5-     زمان جستجو برای یافتن اشیاء کاهش می یابد

6-     سرعت دست یابی افزایش می یابد

7-     عمر ماشین آلات افزایش می یابد.

8-     سلامتی و ایمنی برای کارکنان در محیط کار ایجاد می شود.

9-     تعداد خطاها کاهش می یابد.

10-  همه به طور اتوماتیک منضبط می شوند.

11-  هزینه پیاده سازی آن خیلی کم است.

 

 

توصیه های عمومی برای پیاده سازی 5s

1-     قبل از شروع به کار با مفاهیم آن کاملا آشنا شوید.

2-     باور داشته باشید که پیاده سازی این سیستم به نفع سازمان است.

3-     هدف گذاری نموده و با برنامه کار کنید. اهداف را کوچک انتخاب کنید تا زود نتیجه بدهد و برای حصول هر هدف جایزه بگذارید.

4-     از کارهای ساده تر شروع کنید

5-     محیط کار خود را به چند قسمت (مثلا میز کار، فایل ها، کمد، و ...) تقسیم کنید

6-     هر بار یک قسمت از محیط کارتان را ساماندهی کنید

7-     از قسمتی شروع کنید که دورترین فاصله را با شما دارد

8-     همگان را در کار مشارکت دهید و مجبور کنید برای خود پنج اس را اجرا کند. و از مدیریت بخواهید به کسانی که موفقتر هستند پاداش بدهد

9-     بدون اجازه مدیریت و همکاران وسایل مشترک را تغییر ندهید

10-  هر کاری را شروع کردید تمام کنید بعد سراغ بعدی بروید

11-  فورا تصمیم گیری نموده و کار را بصورت بلا تکلیف رها نسازید

12-  هر کس را مسئول پیاده سازی 5s در رابطه با وسایل و شغل خود بنمایید.
نظافت صنعتی:
نظافت صنعتی یکی از مهمترین پیش شرط های استقرار سیستم نت می باشد. نظافت صنعتی عبارت است از مجموعه فعالیت هایی برای حفظ پاکیزگی دستگاه ها، ماشین ها و ابزا ها . محیط آلوده ، درهم و بر هم، آغشته به گریس و روغن، پر از ضایعات تولیدی که در محیط رها شده اند ، وضع اسف باری را بوجود می آورند که علاوه بر ایجاد سردرگمی، خطر بروز حادثه را افزایش داده و عملا اجرای نت را غیر ممکن می نماید پس برای نظافت صنعتی کارهای زیر را انجام دهید.

1-     برای زمان و روش نظافت هر دستگاه یا ابزار روش اجرایی و چک لیست تهیه نموده به تصویب رسانیده و ابلاغ کنید.

2-     اپراتور و مسئول هر دستگاه یا ابزار را تحت آموزش چگونگی نظافت دستگاه قرار دهید.

3-     سیستم معین و مشخص و زمان بندی شده ای را برای جمع آوری ، بسته بندی و انتقال ضایعات تولیدی و غیر تولیدی تهیه و اجرا کنید.

4-     نیروهای تعمیراتی را موظف کنید پس از انجام کار تعمیراتی خود، ابزارهای را جمع آوری کنند، ضایعات را جمع آوری کنند، دستگاه را از هر نوع الودگی تمیز نمایند.

5-     برنامه منظمی را تهیه کنید تا یک ربع زودتر قبل از پایان شیفت کاری دستگاه خاموش شده و توسط اپراتور تمیز و پاکیزه گردیده و برای کار فردا آماده و نظافت گردد. 
توجه: به مدیریت اثبات کنید که این پانزده دقیقه زودتر متوقف کردن و نظافت دستگاه از حجم تولید کم نخواهد کرد بلکه با پیشگیری از خرابی و حادثه در نهایت و در مجموع تولید را افزایش خواهد داد. این هنر مهندسی و مدیریتی شماست که مدیریت ارشد را همراه و موافق خود نموده و به او بقبولانید که سیستم های علمی مهندسی هزینه نیستند بلکه سرمایه گذاری هستند. مدیران ارشد عموما فقط هزینه و پول را ملاک قرار می دهند و هر آنچه که برای آنها نفع اقتصادی داشته باشد از آن حمایت می کنند پس با آنها با زبان خودشان حرف بزنید و با آمار و ارقام و جدول و نمودار به آنها اثبات کنید که با اجرای اینگونه سیستم ها توقفات کم می شود، مصرف انرژی کم می شود، بهره وری بالا می رود، زمان بیکاری پرسنل کم می شود، مصارف تحت کنترل در می آید، ضایعات محدود می شود و همه اینها یعنی کم شدن هزینه و بالا رفتن سود، کم شدن قیمت تمام شده و بالا رفتن توان رقابت در بازار. وقتی با چنین ادبیاتی با مدیر ارشد صحبت کنید حتما امکانات لازم را در اختیار شما می گذارد اما اگر هر ادبیات دیگری را برگزینید موفق نخواهید بود. مهندس حد فاصل بین کارگران و کارکنان و مدیران ارشد هستند. یک مهندس موفق کسی است که با کارگر بتواند با زبان و ادبیات خودش حرف بزند و با مدیران با زبان و ادبیات خودشان. اگر هم از کارگران و پرسنل حمایت و حرف شنوی می خواهید هم از مدیران ارشد ؛ نحوه حرف زدن با هر کدام را بیاموزید. البته برای اینکه فورمن ها از شما حرف شنوی داشته باشند حتما باید به آنها ثابت کنید که کارتان را بلدید. اصولا تکنسین ها و فورمن ها تصور می کنند مهندس ها نیروهایی هستند که فقط درس خوانده اند و کار بلد نیستند و عموما از مهندسین حرف شنوی ندارند مگر اینکه به آنها اثبات شود که کار را بلد هستید. آنها حتما شما را می آزمایند. موردی را به عمد می گویند بلد نیستند تا سطح شما را بسنجند. در چنین مواردی آستین ها را بالا بزنید و به خوبی کار را عملا انجام دهید. چند بار آنها را متقاعد کردید که به کار مسلط هستید کم کم شما را به جمع خود راه می دهند و از شما حمایت می کنند. تازه بعد از آن مشکلات شما شروع می شود. آنها برای رقابت بین خود نزد شما می آیند از خود تعریف می کنند و از دیگران انتقاد. با آرامش و لبخند همه حرف های همگی آنها را گوش بدهید و تایید کنید. اصلا نیازی نیست به او بگویید که درست نمی گوید . همه را تایید کنید اما مراقب باشید که به هیچ عنوان بر حسب حرف یکی پشت سر یکی دیگر تصمیم گیری نکنید. بعد از اینکه چندین بار اجازه دادید افرادی که پشت سر گو هستند نزد شما حرف بزنند و اعتماد همگی را جلب کردید و حتما حتما بر اساس آنها عمل نکردید در دفعات بعدی تا کسی خواست حرف کسی را نزد شما بگوید بلافاصله بدون رودربایستی به طرف مقابل تلفن کنید و آنها را با هم روبرو کنید. حتی اگر یکی از طرفین ناراحت شود. چند بار که اینکار را کردید کم کم یاوه گویان از دور شما پراکنده می شوند و متوجه می شوند که با شانتاژ و پشت سر گویی، لابی گری و دروغ پردازی نمی توانند شما را اغفال کنند. خیلی مهم است که جو موجود کارگری ایران را ما مهندسین اصلاح کنیم. متاسفانه جو خیلی مسموم است و خیلی به اصطلاح زیرآب زنی وجود دارد. ما باید دست به دست هم بدهیم و این عادت بد را از کارخانه ها بزداییم. تنها روشش هم این است که افراد را با هم روبرو کنید و اجازه ندهید کسی نزد شما بد گویی کند و مخصوصا اینکه بر اساس این حرف ها تصمیم نگیرید و قبلا با کسی که در موردش حرف زده شده حتما گفتگو نموده و حرف های او را هم بشنوید.

6-     کف سالن را کف پوش مناسب بیاندازید، نیروهای خدماتی را موظف کنید که بطور دائم آنرا نظافت کنند جاهای بی خطر را خاک گیری نمایند، شیشه ها را تمیز کنند.

7-     دور تا دور سالن را از وسایل اضافی خالی نمایید و اگر ابزارها یا وسایلی هستند که باید باشند، قفسه بندی نموده و آنهارا ساماندهی نمایید.

8-     اگر لوازم و وسایلی هست که لاجرم در جایی دپو شده است آنهارا منظم بچینید، دور آنرا نوار بکشید و یک تابلو جلوی آن نصب کنید تا مشخص باشد که تحت کنترل است.

9-     درب تابلوهای برق را همیشه بسته نگاه دارید، جلوی آن کف پوش عایق بیاندازید و مراقب باشید نشانگر های آن همیشه درست نشان می دهند و سیستم ارت حتما به آنها متصل است.

10-  در فواصل کوتاه از سطل های زباله تفکیک از مبدا استفاده کنید و اجازه ندهید محیط آلوده باشد.

11-  سرویس های بهداشتی را به هر نحو که می توانید از محیط جدا کنید و حتما همیشه پاکیزه نگاه دارید و از سیستم تهویه مناسب استفاده نمایید.

12-  کارکنان را مجبور کنید از لباس های کار متحد الشکل استفاده کنند، کفش کار بپوشند و بخاطر مهارت و سابقه بالا از این قوانین چشم پوشی ننمایند.

13-  کاغذ ها، اسناد، نقشه ها و ... را در کمد ها و فایل ها رها ننموده و حتما زونکن هایی را برای این منظور تهیه کنید و اسناد را فهرست بندی نمایید.

14-  اپراتورها و نیروهای فنی را آموزش دهید که چطور دستگاه های در حال کار را بدون خطر نظافت نمایند و نظافت اینگونه موارد را به نیروهای خدماتی نسپارید.

15-  پس از روانکاری دستگاه ها حتما آنها را نظافت کنید و نگذارید آلوده به روغن و گریس باقی بمانند.

16-  یک نکته مهم را که پس از سالها تجربه به آن رسیده ام در نظر داشته باشید. هر کاری کنید و هر قانونی که توصیب کنید کارکنان نان و چای خود را میخورند و سیگار خود را می کشند پس آن را بجای ممنوع کردن که باعث پنهان کاری و اتلاف وقت بیشتر می گردد ساماندهی نموده و تحت کنترل در آورید. هیچ چاره دیگری ندارید. زمان ها و مکان مناسب و تحت کنترلی را برای این امور اختصاص دهید و از قوه قهریه استفاده نکنید. همچنین اگر نیرویی به چیزی نیاز داشت و یا خواست چیزی را از شرکت خارج کند سازوکاری را برایش در نظر بگیرید تا با مکاتبه بتواند آنرا خارج کند وگر نه مطمئن باشید بصورت پنهانی آنرا بیرون خواهد برد و هیچ کاری از دست شما بر نخواهد آمد. این دو نکته مهم را همیشه به خاطر داشته باشید و آنها را مدیریت کنید.
اینکه من درباره این موضوعات به اختصار صحبت نموده ام و توضیح و تفصیل نداده ام ذلیلش این است که ارتباط مستقیم با هدفم ندارد و شما به راحتی می توانید به منابع لازم در خصوص آنها دسترسی پیدا کنید از طرفی با مشاهده عناوین خودتان پی می برید که هدف چیست و خیلی پیچیده نیست که برایش وقت بگذاریم به همین خاطر فقط توصیه می کنمانها را اجرا کنید و توضیحات بیشتری نمی دهم. ولی حقیقتا برای استقرار نت موفقاجرای آنها الزامی است و نتیجه آنرا بعدا بصورت عملی مشاهده خواهید نمود.

تعمیرات و نگهداری (نت) و تعمیرات پیشگیرانه( preventive maintenance)

مقدمه

با عنایت به رقابت های شدید اقتصادی در عرصه ملی و جهانی بازارها کیفیت بهتر و هزینه کمتر را می طلبند. در چنین بازار پر رقابتی سازمانی توانایی حضور و دوام را خواهد داشت که خود را به آخرین دست آوردهای تکنولوژیکی و مدیریتی مجهز نماید. در عصر تغییر و تحول مداوم عکس العملهای سریع و استفاده از نگرش های نوین مدیریتی به عنوان شرط لازم برای بقاء هستند. نگهداری و تعمیرات صحیح و علمی و برنامه ریزی شده با روشهای نوین جهانی مستقیما بر روی بهره وری، کیفیت، هزینه های مستقیم تولید و قیمت تمام شده، قابلیت اطمینان ، بکارگیری و سود آوری تاثیر می گذارد.
یکی از مسایل مهم و مبرم که در سازمان های تولیدی صنعتی به طور کلی مطرح است نحوه سرویس و نگهداری و تعمیرات تجهیزات و ماشین آلات و به عبارت دیگر حفاظت فنی از دارایی های فیزیکی می باشد.
عدم توجه به این مهم سبب بالا رفتن هزینه تعمیرات دستگاه ها، استهلاک بیش از حد آنها، از کار افتادن ناگهانی و عدم توانایی در ارائه خدمات و زیان های هنگفت مالی خواهد گردید. در این سلسله مقالات سعی خواهم نمود چرایی الزام وجود یک سیستم قابل اجرای نت و نحوه طراحی و استقرار چنین سیستمی را به شما عزیزان آموزش دهم.

بخش یکم: اطلاعات پایه

تعریف: 
نت مخفف نگهداری و تعمیرات است به انگلیسی به آن PM می گویند. PM مخفف preventive maintenance است که معنی آن می شود تعمیرات پیشگیرانه. البته در طول زمان اصلاحات متععدی در اصطلاحات بوجود آمده است از جمله اینکه بجای پیشگیرانه از پیشگویانه استفاده شده است. PM نقطه مقابل EM می باشد. EM مخفف Emergency Maintenance می باشد که به معنی خرابی و توقف ناگهانی است.
وقتی دستگاه ها در حال کار هستند لاجرم نیاز به نگهداری داشته و ممکن است خراب شوند و از کار بیافتند. نت تلاش می کند خرابی و توقفات را به حداقل رسانید و از آن مهمتر آنرا برنامه ریزی شده و قابل پیش بینی نماید. منظور از نگهداری و تعمیرات مجموعه فعالیت ها، عملیات و روش های نظام مند است که در جهت حفظ و کنترل وضعیت تجهیزات، تاسیسات و ماشین آلات(دارایی های فیزیکی) در شرایط مطلوب و یا تغییر آنها به شرایط مطلوب و تا حد امکان مطابق با استاندارد قابل قبول و کاهش فرسایش خرابی ها انجام می شود و این امر مستلزم ایجاد یک نظام نگهداری و تعمیرات بوده که مواردی از قبیل برنامه ریزی نت اصلاحی، اساسی، پیشگیری، پیش بینی و نحوه تامین قطعات یدکی، برنامه ریزی نیروی انسانی لازم و ... را شامل می شود. نظام های نگهداری و تعمیرات مجموعه ای است متشکل از روش ها ، فرم ها و دستورالعمل هایی که اهداف فوق را برآورده می سازد و مدیریت نت را در جهت برنامه ریزی و نظارت بهتر بر امور نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه واحد های صنعتی یاری میکند و با کمک آنها می توان از امکانات موجود حداکثر استفاده را نمود. با توجه به اینکه طرح لزوم بهبود و اداره نظام های متشکل از انسان، تاسیسات، ماشین آلات، تجهیزات و مواد جهت ایجاد بهره برداری بهتر و افزایش عمر مفید تجهیزات و کارایی نظام و نیز بکارگیری مطلوب منابع اعم از بودجه، پرسنل و غیره مستلزم وجود یک نظام مناسب برنامه ریزی ، تجزیه و تحلیل، کنترل و اعمال روش های صحیح مدیریت می باشد لذا تدوین یک نظام نگهداری و تعمیرات موثر و پویا از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و اجتناب ناپذیر می باشد.

اهداف: 
هدف از اجرای نت را می توان به موارد ذیل خلاصه نمود:

1-      قابل پیش بینی و برنامه ریزی نمودن توقفات و خرابی دستگاه ها و به حد اقل رسانیدن توقفات ناشی از خرابی تاسیات ، دستگاه ها و ...

2-      تحت کنترل در آوردن توقفات و جلوگیری از خرابی های عظیم به دلیل بروز یک اشکال جزیی و کم نمودن تعداد دفعات از کار افتادن تجهیزات

3-     تحت کنترل درآوردن موجودی قطعات یدکی در انبار و ایجاد نظم و ترتیب و استاندارد کردن امور مربوطه

4-     ایجاد برنامه منظم روانکاری و جلوگیری از خشک کار کردن سیستم و خرابی آن

5-     هدفمند نمودن فعالیت نیروهای انسانی فنی و استفاده بهینه از نیروهای موجود 

6-     تحت کنترل درآوردن مصرف حامل های انرژی و تلاش در کم کردن مصرف انواع انرژی و کاهش هزینه های انرژی مانند برق سوخت اب و غیره

7-     تلاش در اصلاح فعالیت ها و حفظ محیط زیست، تهیه دستورالعمل های ایمنی و حفاظت فردی به منظور کاهش خطرات احتمالی و حفظ سلامت افراد

8-     ایجاد امکان پیش بینی توقفات و تعهد تحویل محصولات به مدیریت

9-     بالا بردن بهره وری در سازمان از طریق کم کردن توقفات و هزینه ها و بالاتر بردن سرعت و کیفیت تولید

10-  بالا بردن توان رقابت سازمان در برابر رقبا از طریق کم کردن هزینه ها و زیاد کردن تیراژ محصول با کیفیت

11-  کم کردن میزان ضایعات حین تولید اعم از ضایعات مواد اولیه، قطعات یدکی و ابزار و غیره

12-  ایجاد و بهبود سیستم اطلاعات فنی و بانک اطلاعات فنی برای بهره برداری بهینه از ماشین ها

13-  کاهش هزینه های تعمیرات تکراری و متوالی و در نتیجه استفاده بهتر از قطعات یدکی و نیروی انسانی

14-  افزایش کیفیت راهبری و جلوگیری از اتلاف وقت و جلوگیری از فراموشی برخی از تعمیرات در زمان توقف.

15-  جلوگیری از سرمایه گذاری سنگین ف جایگزینی به قیمت افزایش عمر مفید ماشین آلات

16-  زمان سنجی و روش سنجی فعالیت های تعمیری و تولیدی و در نتیجه بالا بردن بهره وری

17-  حداکثر استفاده از طرفیت دستگاه ها و نیروی انسانی و کاهش زمان بیکاری آنها و کنترل و هدایت بهتر نیروها و سرمایه های موجود

18-  بهبود روش های ثبت اطلاعات فنی و اقتصادیف گزارش دهی بهتر و دقیق تر به مدیریت که منجر به تصمیم گیری و سیاست گذاری بهتر می گردد.

ارزیابی کار تجهیزات دستگاه ها و سیستم های موجود به منظور تنظیم سیاست های آتی خرید در سازمان کنترل هزینه های نت و تولید و ...

اصطلاحات معمول در نت
PM   : عبارت است از تحت کنترل در آوردن وضعیت دستگاه ها توسط بازرسی های به موقع و پیشگیری از خرابی های ناگهانی
روش اجرایی: عبارت است از سندی که در آن نحوه انجاک یک فعالیت به دقت و به ریز شرح داده شده باشد به نحوی که هر کس با خواندن ان بتواند آن کار یا فعالیت را به انجام برساند.
نگهداری : مجموعه فعالیت هایی که به طور مشخص به منظور حفظ و نگهداری هر یک از تجهیزات در حد استاندارد و شرایط مطلوب با هدف بالا بردن عمر مفید و جلوگیری از خرابی ناگهانی
تعمیرات: شامل مجموعه فعالیت های اصلاحی و تعمیری برای باز گرداندن یک دستگاه به وضع استاندارد و قابل بهره برداری نمودن آن
نگهداری پیشگیرانه: مجموعه فعالیت های بازرسی و تصحیحی بر روی تجهیزات قبل از آن که اشکالات جزیی باعث از کار افتادن آن شود.
سرویس حین کار: مجموعه فعالیت ها و اقداماتی که به منظور نگهداری از دستگاه ها لازم الاجرا بوده و در حین کار دستگاه انجام می گیرد.
تعمیرات خارج از ساعات کار: مجموعه فعالیت هایی که بعد از ساعات کار به منظور آماده سازی آن دستگاه برای اغاز ساعات کار بعدی به انجام می رسد
تعمیرات اتفاقی : مجموعه فعالیت ها و اقدامات موثر در مواقع خرابی و از کار افتادگی دستگاه به طور غیر منتظره
بازرسی: آزمایش تجهیزات اندازه گیری پارامتر های قابل اندازه گیری و ثبت انها جهت بررسی و یادداشت اطلاعاتی که مطالعه آنها باعث پیش بینی سلامت دستگاه می شود
تعمیرات اساسی: کلیه عملیات تعمیراتی که طبق دستور کارخانه سازنده پس از یک زمان یا دوره معین کاری جهت بازسازی و استاندارد سازی و برگردان وضعیت دستگاه به شرایط اولیه به انجام می رسد.

1-     shutt List  : در حین کار دستگاه ممکن است اشکالاتی مشاهده گردد که در آن لحظه موجب توقف دستگاه نگردد اما باید در اولین توقف دستگاه رفع گردد. شات لیست جدولی است که اینگونه از موارد در آن یادداشت می شود تا به محض آغاز تعمیرات به آن مراجعه گردیده و موارد ثبت شده در آن رفع گردد. چنین لیستی بسیار با اهمیت است چون ممکن است بعد از یک توقف طولانی در زمان راه اندازی دستگاه به یکباره به یا آوریم که فلان کار مهم فراموش شده است اما با وجود شات لیست کاری فراموش نمی شود
بازرس: نیروی انسانی با تجربه و آموزش دیده برقی یا مکانیکی که در زمان های تعیین شده سیستم های را مورد بازدید و بازرسی قرار داده و چک لیست های بازرسی را پر می نماید
چک لیست بازرسی: عبارت است از فرم های طراحی شده که موارد مورد بازرسی در هر بازه زمانی دستگاه در آن ثبت گردیده و برای بازدی از دستگاه به بازرس داده می شود تا آنرا تکمیل نماید
نرم افزار نت: نرم افزار کامپیوتری که بر حسب نیاز سازمان تهیه و اطلاعات و سوابق ماشین ها و دستگاه ها در آن ثبت می گردد و بر اساس آن چک لیست های بازرسی بطور هوشمند در زمان های معین استخراج و بکار برده می شود. وجود نرم افزار سرعت و دقت کار را بالا بده و اطلاعات فنی ما را مکانیزه و مطمئن می نماید.